Modeling and Information System in Economics

Modeling and Information System in Economics

Аналіз синергетичних ефектів в умовах інформаційних та кіберзагроз

Analysis of synergistic effects in the conditions of information and cyber threats

DOI:

10.33111/mise.102.2

Анотація: У статті проаналізовано функціонування інформаційних систем із застосуванням системного та синергетичного підходів. Останнє зумовлене умовами невизначеності, хаосу глибоких суспільних трансформацій та кібервійн у сучасному інформаційному просторі. Висвітлено новітні наукові розвідки в галузі методології інформаційної безпеки та місце в ній синергетичного підходу. Розглянуто основні методологічні принципи синергетики як міждисциплінарного наукового напряму: самоорганізація, біфуркація, флуктуація, нелінійність, дисипація, атрактори. Синергічні ефекти були виділені як міждисциплінарні утворення, які пояснюють формування та самоорганізацію моделей і структур у відкритих системах. Досліджено синергетичні ефекти, властиві інформаційним системам як складному системному об’єкту. Система захисту інформації розглядається як цілісна, багатофункціональна, динамічна, відкрита структура з притаманними їй особливостями. Доведено, що традиційні погляди на дослідження функціонування таких систем наразі неефективні, оскільки вони характеризуються постійною стохастичністю та мінливістю. Як альтернативу класичним методам у дослідженні таких систем запропоновано використовувати явище інформаційної ентропії. Моніторинг зміни ентропії є необхідним та доцільним для підтримки стійкості та безпеки функціонування інформаційних систем загалом. Запропоновано моделювання процесу захисту інформації з урахуванням ентропії системи. Варто зауважити, що система забезпечення інформаційної безпеки є підсистемою національної безпеки України загалом, тому аналіз її функціонування в сучасних умовах війни проти російської агресії та постійних кіберзагроз ворога набуває стратегічного значення
Abstract: The article analyzes the functioning of information systems using systemic and synergistic approaches. The latter is caused by the conditions of uncertainty, chaos of deep social transformations and cyberwars in the modern information space. The latest scientific intelligence in the field of information security methodology and the place of a synergistic approach in it have been highlighted. The main methodological principles of synergetics as an interdisciplinary scientific area have been considered: self­organization, bifurcation, fluctuation, nonlinearity, dissipation, attractors. Synergistic effects have been highlighted as interdisciplinary formations which explain the formation and selforganization of models and structures in open systems. The synergistic effects inherent in information systems as a complex system entity have been studied. The information security system has been considered as a complete, multifunctional, dynamic, open structure with its inherent features. It has been proven that traditional views on the study of the functioning of such systems are currently ineffective, as they are characterized by constant stochasticity and variability. As an alternative to classical methods, it has been proposed to use the phenomenon of information entropy in the study of such systems. Modeling of the information security process taking into account the entropy of the system has been suggested. It is worth noting that the information security system is a subsystem of the national security of Ukraine in general, therefore, the analysis of its functioning in the modern conditions of the war against Russian agression and constant cyber threats of the enemy acquires strategic importance
Ключові слова: інформаційна безпека, процес забезпечення інформаційної безпеки, синергетичний підхід, ентропія, інформаційна ентропія, дисипативна структура.
Key words: Information security, the process of ensuring information security, synergistic approach, entropy, information entropy, dissipative s
УДК: 004.56:530.192
UDC: 004.56:530.192
To cite paper
In APA style
Batechko, N., & Chuhaieva, O. (2022). Analysis of synergistic effects in the conditions of information and cyber threats. Modeling and Information System in Economics, 102, 12-23. http://doi.org/10.33111/mise.102.2
In MON style
Батечко Н.Г., Чугаєва О.В. Аналіз синергетичних ефектів в умовах інформаційних та кіберзагроз. Моделювання та інформаційні системи в економіці. 2022. № 102. С. 12-23. http://doi.org/10.33111/mise.102.2 (дата звернення: 11.04.2025).
With transliteration
Batechko, N., Chuhaieva, O. (2022) Analiz synerhetychnykh efektiv v umovakh informatsiinykh ta kiberzahroz [Analysis of synergistic effects in the conditions of information and cyber threats]. Modeling and Information System in Economics, no. 102. pp. 12-23. http://doi.org/10.33111/mise.102.2 [in Ukrainian] (accessed 11 Apr 2025).
# 102 / 2022 # 102 / 2022
Download Paper
71
Views
22
Downloads
0
Cited by

  1. Баландіна Н.М. Підхід до моделювання поведінкових проявів у соціальному інжинірингу в інтересах захисту інформації. Вісник Черкаського державного технологічного університету. Технічні науки. 2019. C.57-66.
  2. Грабар І.Г., Грищук Р.В., Молодецька К.В. Безпекова синергетика: кібернетичний та інформаційний аспекти: монографія. За заг. ред. д.т.н., проф. Р. В. Грищука. Житомир: ЖНАЕУ, 2019. 280 с.
  3. Джалладова І., Батечко Н., Коломієць-Людвіг Є. Системний підхід до аналізу нормативно-правового забезпечення інформаційної безпеки. Social development & Security. 2018. Vol. 7. Iss. 5. С. 3–20.
  4. Дзьобань О.П., Панфілов О.Ю., Чемчикаленко Р.А. Методологічний контекст дослідження проблеми інформаційної безпеки. Зовнішня торгівля: економіка, фінанси, право. 2014. № 2. С. 171-180.
  5. Brillouin L. Science and Information Theory. Second Edition. Dover Publications. 2013. July 17. 368 p. 23
  6. Hermann Haken. Synergetics. Springer — Verlag Berlin, Heidelberg, New York, 1978, 383p.
  7. Hryshchuk R., Yevseiev S. The synergetic approach for providing bank information security: the problem formulation. Ukrainian Scientific Journal of Information Security. 2016. vol. 22. issue 1. p. 64-74.
  8. Prigogine I, Stengers I, Order Out of Chaos: Man’s New Dialogue with Nature by Ilya Prigogine, Isabelle Stengers, Alvin Toffler (Foreword). Heinemann. London. 1984. 432 p.
  9. Shannon, Claude Elwood (July 1948). A Mathematical Theory of Communi-cation. Bell System Technical Journal. 27(3): 379–423p.
  10. Ulieru M. (2003). Emergence in Cyberspace: Towards the Evolutionary Self-Organizing Enterprise. In: Carbonell, J.G., Siekmann, J., Kowalczyk, R., Müller, J.P., Tianfield, H., Unland, R. (eds) Agent Technologies, Infrastructures, Tools, and Applications for E-Services. NODe 2002. Lecture Notes in Computer Science, vol 2592. Springer, Berlin, Heidelberg. https://doi.org/10.1007/3-540-36559-1_3.